Jojanneke in Afrika

Kindersterfte

Gisteren was het zover: het eerste kindje dat overleden is sinds ik hier ben. Een meisje van net geen 1 jaar. Ze lag sinds een aantal dagen bij ons op de afdeling vanwege ernstige benauwdheid. Waaraan ze precies is overleden, is ons niet helemaal duidelijk geworden. Hiervoor waren er onvoldoende diagnostische middelen op tijd beschikbaar. Ergens voelde ik dit overlijden vanochtend al aankomen. Terwijl het meisje de afgelopen dagen altijd hard begon te huilen als ik in haar buurt kwam, liet ze zich vanochtend gewillig door mij onderzoeken. Ook voelden haar handjes al extreem koud aan. Toen ik in de middag terugkwam op de afdeling en ik het hartverscheurende gehuil van de moeder hoorde, wist ik al dat het niet goed was. Het meisje was zojuist overleden….
En met haar overlijden volgden nog twee andere kinderen:
Een 14-jarig meisje met een extreem laag Hb (<3) die we geen bloed konden geven vanwege de geloofsovertuiging - Jehova - van de ouders. Dit komt in Nederland ook weleens voor, maar dan worden ouders tijdelijk uit de ouderlijke macht gezet door de rechter. Zo’n regeling is hier niet en het lukt niet om de ouders op andere gedachten te brengen, ook niet als je hen vertelt dat dit mogelijk de dood van het kind tot gevolg heeft. Een enorm lastige situatie waarop je geen invloed hebt en die je eigenlijk alleen maar kunt aanschouwen.
Zojuist is er nog een kindje op de afdeling overleden. Dit was een HIV-patiëntje dat vanochtend ondervoed en uitgedroogd binnenkwam. Hoewel we nog geprobeerd hebben dit kind te redden, kwam de zorg blijkbaar te laat. Het kind was te zwak.
Hoewel ik het overlijden van kinderen vanuit Benin en Burkina Faso wel vaker heb meegemaakt, blijft het indrukwekkend. Met name omdat er hier niet zoveel kinderen liggen (circa 20 in tegenstelling tot de 80-120 in Benin), en je de kinderen en de familie dus beter (her)kent. Toch reageert ook hier de verpleging heel koeltjes, bijna laconiek op een overlijden. Toen we vertelden dat in Europa het overlijden van een kind vrij zeldzaam is in een klein ziekenhuis en als het gebeurt dat het personeel dan enorm van slag is, werd daar hard om gelachen. Zo zie je maar dat alles enorm relatief is.